ေခါင္းမူးေဝဒနာႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုုးက်ိဳးမ်ား..
ေဆာင္းပါးရွင္ (ေဒါက္တာလိွဳင္ျမင့္)
ေဆာင္းပါးရွင္ (ေဒါက္တာလိွဳင္ျမင့္)
(ကိုယ္ဝန္ရွိစ မူးေဝသူမ်ား၊ သေဘာၤေလယာဥ္စီး မူးေဝသူမ်ားႏွင့္ မူးေမာ္တတ္သူမ်ား အတြက္)
ေခါင္းမူးေဝဒနာကိုု သက္ဆိုုင္ရာအထူးကုု ဆရာဝန္ႀကီးေတြ ေဟာေျပာပိုု့ခ်ထားတာ မ်ားစြာရွိျပီးျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားစုုမွာ ေခါင္းမူးတာကိုု ေဆးေသာက္ျခင္းျဖင့္ ကုုသေျဖရွင္းျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေခါင္းမူးတာအတြက္ တိုု္က္ေကၽြးရသာေဆးအမ်ားစုုမွာ မထိေရာက္တာက တစ္ေႀကာင္း ထိုုးေဆးေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြအႏၱရာယ္က မေသးလွတာတစ္ေႀကာင္း က်ေနာ္နည္းက ေခါင္းမူးတာကိုု လြယ္လြယ္ ကုုသနိုုင္တာတစ္ေႀကာင္း ကိုုယ္တိုုင္လဲ ေခါင္းမူးေဝဒနာရွင္တဦးလဲျဖစ္ အလူးအလဲ မူးတတ္တာေႀကာင့္ က်ေနာ့္ ကုုသနည္းကလည္း ေဆးေလာကမွာ (ေဆးကုုသေရး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားမွာ) မပါတာတစ္ေႀကာင္းမိုု ့ ေရးသားျပီး မွ်ေဝလိုုက္ပါသည္။
ပထမဦးဆံုုး (တိုုက္ခိုု္က္တာ မဟုုတ္ပါ) ၂ဝဝဝ-ခုုလြန္ႏွစ္ တႏွစ္မွာ က်ေနာ္ေထာင္က လႊတ္ခါစက ျမန္မာနိုုင္ငံ ဂ်ီပီဆရာဝန္မ်ား ညီလာခံမွာ ဒီေခါင္းမူး ေဝဒနာစာတမ္းဖတ္ဖိုု ့တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီညီလာခံ ေကာ္မတီက ဝမ္းသားအားရ (အားရ) လက္ခံခဲ့ပါတယ္။
ဝမ္းသာအားရ ဟုု သံုုးရသည္ကလဲ ကိုုယ္ပိုုင္ေဆးခန္းေတြက စာတမ္းတင္ထားတာ ကနည္းေနလိုု ့ က်ေနာ့္စာတမ္း လာတင္ေတာ့ စာတမ္းကိုုဖတ္ႀကည့္ေတာ့ အေႀကာင္းအရာကလဲ အသစ္အဆန္း။ က်ေနာ့္ကိုုလဲ ေထာင္ထြက္မွန္းလဲမသိႀကဘူး။ စာတမ္းအသစ္ဆိုုေတာ့ ဝမ္းသာအားရေပါ့။ စာတမ္းဖတ္ရန္ ေတာ္ေတာ္တန္တန္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ ဖတ္ႀကားရန္ မလြယ္ပါ။ ေမးလာမည့္ ေမးခြန္းေတြကိုု ေႀကာက္ႀကရပါသည္။
ညီလာခံစခါနီးရက္တြင္ေတာ့ က်ေနာ္ရဲ ့စာတမ္းကိုုဖတ္ခြင့္ ပယ္ခံလိုုက္ရပါတယ္။ ဘာေႀကာင့္ဆိုုတာ ထမင္းစားသူမွန္လ်ွင္ သေဘာေပါက္ႀကပါသည္။
ဒီေတာ့ စာတမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ စာတမ္းတခုု ကိုု ဆရာဝန္တစ္ဦးမွ ဖတ္လာခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ထျပီး အခ်ိဳမႈန္႔ စားသူအခ်ိဳ ့တြင္ ေခါင္းမူးတတ္ေႀကာင္းကိုု တင္ျပပါသည္။ သက္ဆိုုင္ရာအထူးကုု (ပါေမာကၡပညာရွင္)မွ အခ်ိဳမႈန္ ့ေႀကာင့္ ေခါင္းကိုုက္တတ္တာဘဲ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေခါင္းမူးတယ္ဆိုုတာ မရွိဘူး။
သူ ့စကားကလဲ တံုုးတိတိ ယတိျပတ္။ က်ေနာ္က ဆက္လက္ျပီး က်ေနာ့္ အေတြ ့အႀကံဳေတြကိုု တင္ျပေတာ့ ပါေမာကၡႀကီးက (က်ေနာ့္ထက္အတန္း- ၄-တန္းငယ္ပါသည္ )က There is no such things in literature.. ေျပာပါသည္။ က်ေနာ္က ထပ္မံတင္ျပေတာ့ I have told you...there is no such things in literature ေျပာလာေတာ့ က်ေနာ္ကလဲ မထူးဖူးဆိုုျပီး .....Is your literature coming down from heaven ....like Bible or like Koran.??? ...or your literature were complied by human scientists , doing researches on animals and human beings like me.. ခ်ပါေတာ့သည္။
ဒီေတာ့ ပါေမာကၡႀကီးႏွစ္ဦးက (တစ္ဦးက လက္ဆြဲျပီး) ထိုုပါေမာကၡကိုု ထိုုင္ခိုုင္းပါေတာ့သည္။ ထိုုပါေမာကၡႀကီးႏွစ္ဦးက က်ေနာ့္ ဆရာေတာ္ ဖူးသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ သေဘာကေတာ့ ဒီဆရာဝန္နဲ ့ သြားမျငင္းနဲ ့ သေဘာျဖစ္ပါမည္။ ထိုုပါေမာကၡႀကီးနစ္ဦးက ညီလာခံမစတင္မွီ ယခုုဂ်ာနယ္မွာ ထင္ေပၚေနေသာ ဆရာဝန္မႀကိးတစ္ဦးကိုုလႊတ္ျပီး က်ေနာ္ကိုုေခၚခိုုင္းပါသည္။ ျပီး သူတိုု ့စာတမ္းမ်ားဖတ္ႀကပါမည္။ သူတိုု ့စာတမ္းဖတ္အျပီး-ေမးခြန္းဖိတ္ေခၚလ်ွင္ က်ေနာ္က ေမးခြန္းမေမးရန္ ေခၚေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ မင္းက ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ေမးတတ္တာ ငါတိုု ့ တခါတေလ ေျဖရန္အသင့္ မရွိျဖစ္တတ္လိုု ့ဟုု ေခၚေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
နာမည္ေတြကိုုေတာ့ ေဖၚျပရန္မသင့္ပါ။
ဒီေတာ့ ယခုုေခတ္တြင္ ေခါင္းမူးတတ္သူ ေတာ္ေတာ္ေလးမ်ား ႀကပါသည္။ ေနမေကာင္းလ်ွင္ ေခါင္းမူးေဝဒနာက ႏွဴရာဝဲစြဲ လဲရာသူခိုုးေထာင္း အဆစ္အေနနဲ႔ ဝင္ႏိွပ္စက္တတ္ပါသည္။ ယခုုတေလာ နယ္ထြက္ရာမွာ ကားစီးရေတာ့ လမ္းမွာ (ကားေပၚတြင္ မူးအန္ေနသူေတြ) ေခါက္တိုုင္း ၾကံဳဆံုုေနရပါသည္။ ႀကံဳရသည္မွ မူးအန္သူ ၂- ဦး ၃-ဦးမကပါ။ ေလလံုု အဲယားကြန္းကားနဲ႔ ဆိုုလ်ွင္ တစ္ကားလံုုး အနံ ့ဆိုုးေတြ ခံႀကရပါေတာ့သည္။
မူးေနသူချမွာလဲ မ်က္ႏွာမွာေသြးစုုပ္ျပီး ေဖ်ာ့ေတာ့ေတာ့။ ဒီေတာ့ က်ေနာ့္ ကုုသခ်က္ကိုု အားလံုုးသိရေအာင္ ေရးဘဲေနလိုု ့မျဖစ္ေတာ့လိုု ့ေရးလိုုက္ရပါသည္။ အထက္က ျပင္ပေဆးကုု ဆရာဝန္မ်ား ညီလာခံမွာလိုု (ဒီလိုု ေပါက္တတ္ကရေတြ ေဆးပညာသင္ရီုုးထဲမွာ မရွိဘူးေျပာလိုုတဲ ့ ဆရာဝန္ေတြရွိခဲ့မည္ဆိုုလ်ွင္) သုုေသသနသေဘာ စမ္းသပ္ႀကည့္ျပီးမွ ပိုုေကာင္းေသာ ပိုုထိေရာက္ေသာ ကုုသနည္းမ်ား တိုုင္ျပည္တြင္ အလြန္လိုုအပ္ေနလိုု႔ ဝမ္းသားစြာ ႀကိဳဆိုုေနပါမည္ျဖစ္ေႀကာင္း စကားပါးထားလိုုပါသည္။ ရွိႀကလွ်င္လည္း တိုုင္းျပည္သိေအာင္ တင္ျပႀကဖိုု ့လည္း အထူးပန္ႀကားလိုုပါသည္။ ေဆးနည္းအသစ္ေတြ မရွိေသးလိုု ့ က်ေနာ္က အထူးကုုဆရာဝန္ မဟုုတ္ဘဲေရးေနရတာကိုုလဲ နားလည္ေပးႀကဖိုု႔။
ျဖစ္နိုုင္လ်ွင္ လမ္းခရီးတြင္ မူးအန္တတ္သူေတြ မည္မ်ွ မ်ားေနေႀကာင္းကိုု ဘတ္စ္ကားမ်ား အေဝးေျပးယာဥ္ေမာင္း ယာဥ္လိုုက္မ်ားကိုု ေမးႀကည့္နိုုင္ပါသည္။ သုုေသသန ျပဳသင့္ပါသည္။ ကားဂိ္တ္ေတြမွာ ေခါင္းမူးေျပေဆး အဝါလံုုးေဆးေလးမ်ား (Dramamine) ေရာင္းခ်ေနမႈကလဲ သက္ေသခံေနပါသည္။ ဒီေခါင္းမူးတာထက္ပိုု အေရးႀကီးတာကေတာ့ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစ အမ်ိဳးသမိးမ်ားတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ေခါင္းမူးေဝဒနာ ခံစားရမႈျဖစ္ပါသည္။ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစ သေႏၶသားေလာင္းေလး သေႏၶတည္စအခ်ိန္ (ပထမသံုုးလ- First Trimester) တြင္ ျဖစ္နိုုင္လ်ွင္ မည္သည့္ေဆးမွ မေပးသင့္ပါ။
သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ အေတြ႔အႀကံဳတြင္ ထိုုကာလ ေခါင္းမူးေသာ မိခင္ေလာင္း အခ်ိဳ႕ကိုု ဆရာဝန္အခ်ိဳ႕နဲ႕ ရမ္းကုု ေတြက အမူးေပ်ာက္ေဆးေတြ လႈိင္လႈိင္ႀကီး ေပးတတ္ႀကပါသည္။ ေပးလိုုက္သူတိုုင္းမွာ ဆိုုးက်ိဳးဒါဏ္ မသ့င္ေပမယ့္ အခ်ိဳ ့တြင္ သေႏၶသား ဦးေဏွာက္ကိုု ဆိုုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား က်ေနာ့္ေတြ ့ႀကံဳခဲ့တာေတြ လက္ေတြ ့ရွိေနပါသည္။
ထိုုသိုု ့အမူးေျပေဆးေပး ခံလိုုက္ရသူ မိခင္တဦး၏ ကေလးသည္ AUTISM လကၡဏာမ်ား ခံစားရပါေတာ့သည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ ကိုု သႀကၤန္အႀကိဳေန ့ ဧျပီ- ၁၃ ရက္ေန႔ဟုု သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ကိုု ဘာေႀကာင့္ျဖစ္သည္ဟုု ပညာရွင္မ်ား အခိုုင္အမာ မသိရွိနိုုင္ႀကေသးပါ။ သို႔ေသာ္ ေအာ္တစ္ဇင္ ျဖစ္ရသူ၏ မိခင္ အခ်ိဳ ့ကိုုေမးႀကည့္ရာတြင္ အမ်ားစုုမွာ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္စတြင္ ေခါင္းမူးတတ္ႀက ေဆးေသာက္မိႀကသူေတြ ပါေနပါသည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ ပညာရွင္တိုု႔ဆိုု ပိုုမိုုသိႀကပါမည္။ မိမိကေလး ေအာ္တစ္ဇင္ျဖစ္လ်ွင္ မိဘေတြမွာ ရင္က်ိဳးႀကရေတာ့၏ ။ ၎လကၡဏာမွာလည္း ကေလး အသက္ - ၂ - နစ္ေက်ာ္မွ သတိထား မိလာတတ္ႀကပါသည္။
အလြယ္ေျပာရလွ်င္ေတာ့ အသိဥာဏ္နိမ္က်တဲ့ ကေလးဟုု ေျပာရမည္ပင္။ ထိုုကေလးမ်ားသည္လည္း အရသာမႈန္ ့ပါေသအစားကိုုမွ ခံုုမင္တတ္ႀကပါသည္။ သူတို႔နဲ႔ လံုုးဝမတဲ့ပါ။ ထိုုအစားမ်ားစားေလ ပိုုဆိုုးေလျဖစ္ပါမည္။ အဓိကေျပာလိုုသည္က ေခါင္းမူးတယ္ဆိုုတာ ေဝဒနာေလးပါလိုု႔ ေပါ့ေပါ့သေဘာမထားမိရန္နဲ႔ အေရးႀကီး ေဝဒနာအျဖစ္ သေဘာပိုုက္ရန္ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ရိုုးရိုုးမူးတယ္ဘဲထားပါ။ လမ္းခရီးသြားေနခ်ိန္မူးပါျပီ တဲ့ အခ်ိဳ ့ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြက ခရီးစဥ္ေျပာင္းလိုု႔ မရတဲ့ လက္မွတ္ကိုုင္ထားသူဆိုု ဒုုကၡလွလွႀကီး ေရာက္ပါျပီ။
ဒီေတာ့ ေခါင္းမူးတာဟာ ေပါ့ေသးေသး ေဝဒနာမဟုုတ္ပါ။ အေလးထားရမည့္ ေဝဒနာျဖစ္ပါသည္။
ေခါင္းမူးတာအေႀကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွာ ေခါင္းမူးရျခင္း၏ အေႀကာင္းရင္းကိုု တင္ျပလိုုပါသည္။ နားအတြင္းပိုုင္းရွိ Middle earရွိ cochlear & vestibular တြင္း ခရီးသြားစဥ္တြင္... ဥပမာလႈိင္းလႈပ္လ်ွင္ ထိုုအပိုုင္းေလးတြင္ အရည္မ်ား တင္းေဖါင္းလာလိုု ့ မူးတဲ့ေဝဒနာ ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုုသိုု႔အမ်ားစုု မလာေအာင္ တင္မလာေအာင္ ဖိအားမ်ားမလာေအာင္ လုုပ္ေဆာင္ေပးနိုုင္လ်ွင္ အမူးေဝဒနာ ေပၚလာမည္မဟုုတ္ပါ။ မူးျပီဆိုုလွ်င္လည္း ထိုုတင္းေနေသာ အရည္မ်ားကိုု အျမန္ဆံုုး ေလ်ွာ့ခ်နိုုင္လ်ွင္ ေဝဒနာလွ်င္ျမန္စြာ သက္သာလာပါမည္။ မ်က္ေစ့ထဲမွာသာ ပံုုေဖၚႀကည့္လိုု္က္ပါ။ ရွင္းပါသည္။
တခါ နားအတြင္းပိုုင္းကိုု ေဖါေယာင္ေစနိုုင္ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကိုု ျပန္စဥ္းစားႀကည့္လိုုက္ပါ။ ထိပ္ဆံုုးက အခ်ိဳမႈန္႔ပါ။ အခ်ိဳမႈန္႔က လူ၏တစ္သ်ဴးေတြကိုု ေဖါင္းတင္းေစေႀကာင္း အခ်ိဳမႈန္ ့အႏၱရာယ္သတိေပးစာတမ္းေတြမွာ အတိအက်ေရးထားပါသည္။ ဒီေတာ့ မူးတတ္သူေတြ အခ်ိဳမႈန္ ့ေရွာင္ႀကပါ။
မမူးတတ္သူေတြေကာ မေရွာင့္သင့္ဘူးလား။ ၂၀၁၂- နစ္က ၾသစေတးလ်ွနိုုင္ငံ ကြင္းလန္ျပည္နယ္ Australia ..Queensland ျပည္နယ္မွ အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းက ေတာ္လွန္ေသာ အစီအစဥ္တခုု စတင္လိုုက္ရာ ကေန ့ ကမၻာေက်ာ္ေနပါျပီ ။ အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးေတြမွာ ကေလးေတြမွာ ADHD (Attention Deficit Hyperactive Disorder) ဆိုုေသာ ကေလးေတြမွာ အာရံုုစူးစိုုက္မႈနည္းျပီး လြန္ကဲစြာေဆာ့ ကစားတတ္မႈ လကၡဏာစုုမွာ အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးမ်ားတြင္ အလြန္ေခါင္းေလးေနရေသာ လူမႈေရးျပသနာႀကီး ျဖစ္ေနပါသည္။ ဒိီလိုု ေျမာက္ရႈံးလကၡဏာစုု အတြက္ ကေလးေတြကိုု ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နင့္ စိတၱဇေဆးဝါးေတြ ေကၽြးေနႀကရပါေတာ့သည္။
၎ကြင္းလန္ေက်ာင္းက ၎ေက်ာင္းတြင္ပညာသင္ေနေသာ ၎ADHD ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းမွာ အပ္ထားသူ မိသားစုုအားလံုုးကိုု (တစ္ေက်ာင္းလံုုး) ျပင္ပအစားအေသာက္မ်ား ေကၽြးေမြးျခင္းကိုု (လံုုးဝ) ရပ္တန္ ့ေစျပီး ေက်ာင္းမွာ စာဖိုုးမႈးေကာင္းမ်ား ငွားရမ္းကာ ကေလးေတြ အိမ္မွာစားရန္ မုုန္ ့ကိုုပင္ေက်ာင္းမွ ဝယ္ေစသည္အထိ ၾကပ္မတ္လိုုက္ပါသည္ ။ အခ်ိဳအတြက္ သႀကားကိုုပင္ မသံုုးဘဲ ပ်ားရည္ကိုုသံုုးေစပါသည္။ သႀကားမွာ ဓါတုုအေရာင္ခၽြတ္ေဆး ပါေနလိုု ့ျဖစ္ပါသည္..။
ထူးျခားမႈကလဲ ႏွစ္လ - အတြင္းမွာပင္ ၎ေမ်ာက္ရံႈးေလးေတြဟာ သူတိုု ့ကိုုတိုုက္ေကၽြးေနရသည့္ စိတၱဇေဆးမ်ားကိုု ျဖတ္ေတာက္လိုုက္နိုုင္ကာ ဂဏွာျငိမ္လာျပီး ေက်ာင္းစာမ်ားကိုု စိတ္ဝင္စားလာ စာသင္လိုု ့ရလာပါေတာ့သည္။ အခုုေတာ့ တျခားေက်ာင္းေတြကပါ လိုုက္လုုပ္လာေနႀကပါျပီ။
ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ က်ေနာ္တိုု ့ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ အခုု လြတ္လပ္ခြင့္နင့္အတူ အသင့္စားမုုန္ ့ေတြကိုု (JUNK FOODS) ကေလးေတြ အလြန္အမင္း စားေသာက္ေနႀကသည္မွာ သည္မုုန္ ့ေတြထဲမွာပါတဲ့ ဓါတုုပစၥည္းေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြကိုု က်ေနာ္တိုု ့ ျမန္မာကေလးငယ္ေတြ မႀကာခင္ ၾကံဳႀကရပါေတာ့မည္မိုု ့သတိထားႀကဖိုု ့သတိေပးလိုုပါတယ္။ က်ေနာ္တိုု ့ကေလးေတြ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ စိတၱဇေဆးေတြ တိုုက္တာမခံႀကရေအာင္သတိေပးလိုုတာပါ။
အခ်ိဳမႈန္ ့ထက္ပင္ အႏၱရာယ္မရွိ ယူဆထားရတဲ့ တျခားအစားအေသာက္ ဓါတုုေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြကိုု အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးေတြ ႀကံဳေတြ ့ထားရျပိီးတာကိုု က်ေနာ္တိုု ့ဆီက ဆရာဝန္ႀကီးေတြက ျပည္သူေတြ သိရွိေအာင္ အခ်ိန္ရွိသမ်ွေဆးကုု ေငြရွာေနႀကတာေလးေတြ ေလ်ွာ့ျပီး ျပည္သူေတြ ကိုုအသိပညာမ်ား တိုုးျဖန္ ့ႀကပါရန္လည္း ပန္ႀကားလိုုပါသည္။ က်ေနာ္တိုု ့ျပည္သူေတြမွာ က်န္းမာေရး အသိမ်ား အေတာ္ေလးနိမ့္ ေနတယ္ဘဲ ေျပာလိုုပါသည္။ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ား အမ်ိဳးသားေရး အသိႀကီးႀကီးထားျပီး အသိပညာေပးႀကရန္ အထူးပန္ႀကားလိုုက္ပါသည္။
မိဘမ်ားလဲ မိမိတိုု ့ကေလးေတြကိုု စတၱိဇေဆးအေကၽြးခံရတဲ့ အဆင့္အထိ အျဖစ္မခံမိႀကရန္အထူး အေလးထားႀကပါရန္။
အခုုေခါင္းမူးတာ ဘက္ကိုုျပန္လွဲ ့ရလွ်င္ ေခါင္းမူးလာလ်ွင္ ၎နားအတြင္းပိုုင္း အရည္ပိုုေတြကိုု ေလ်ွာ့ခ်ရန္ အထိေရာက္ဆံုုး နည္းလမ္းကေတာ့ ဦးေဏွာက္အရည္ပိုုေတြကိုု စုုတ္ထုုတ္ေပးနိုုင္သည့္ ေဆး (ဆီးေဆး) ပင္ျဖစ္ေတာ့၏။ က်ေနာ္ေထာင္က လႊတ္စ တရက္တြင္ တိုုင္းတရားသူႀကီးတဦး (အမ်ိဳးသမီး)သည္ မႀကာခဏ တာဝန္ျဖင့္ မႏၱေလးသိုု ့ သြားရပါသည္။ တာဝန္အရ ေလယာဥ္ျဖင့္သာ သြားခြင့္ရွိပါသည္။ မူးတတ္သည္ကလဲ လြန္လြန္ကဲကဲ။ သူမ၏အမကလဲ အထူးကုုဆရာဝန္ႀကီး။
တရက္ က်ေနာ့္ကိုု တိုုင္ပင္လာ၏ ။ ကိုုလႈ္ိင္ျမင့္ ေလယာဥ္စီးရင္ မူးတာ မျဖစ္ေအာင္ကုုေပးပါေပါ့။ က်ေနာ္က DIAMOX (Acetazolamide) ကိုုတဝက္-ေသာက္ခိုုင္းပါသည္။ ဆီးေဆးဆိုုေတာ့ ဆီးသြားမ်ားပါသည္။ ဒီေတာ့ နားအတြင္းက Cochlear ေလးေတြ အရည္မတင္းနိုုင္ေတာ့ လမ္းခရီးမွာ မအန္ေတာ့သည့္အျပင္ မူးပင္မမူးေတာ့ပါ။ ေလယာဥ္ အမႈထမ္းေတြကလည္း အံ့ႀသယူႀကပါ့။ တရက္သူတိုု႔က ေရွးသူေဌးေတြဆိုုေတာ့ မႀကာခန အလႈဒါနျပဳတတ္ေတာ့ ဆြမ္းေကၽြးမွာ သူတိုု ့မိတ္ေဆြ အထူးကုုဆရာဝန္ႀကီးေတြက က်ေနာ့္ကိုု ဒီနည္းဘယ္စာအုုပ္မွာဖတ္လိုု ့ေတြ ့ရွိတာလဲေမးႀကပါသည္။ က်ေနာ္ဘာေႀကာင့္မူးရတာ ျပန္ေမးေတာ့ အဲဒီလိုု Cochlear မတင္းေအာင္ တင္းေနတာေလ်ွာ့ေအာင္ အထိေရာက္ဆံုုး အျမန္ဆံုုးက ဒိုုင္ယာေမာက္ (ဆီးေဆး) ဆိုုတာ ေျဖလိုုက္ပါသည္။
ေနာက္ေဆးတခုုကေတာ့ ဦးေဏွာက္ေသြးေၾကာ အားေဆးျဖစ္ပါသည္။ ဦးေဏွာက္ကိုု ေသြးေလ အားေကာင္းေစေတာ့ နားအတြင္းပိုုင္း အရည္စုုေနမႈကိုု အကာအကြယ္ျပဳေစေသာ ေဆးျဖစ္ပါသည္။ ပင္လယ္ျပင္မွာ မုုန္တိုုင္းမိတဲ့အခ်ိန္ သေဘၤာသားေတြပင္ မူးအန္ေနခ်ိန္မွာ ခရီးသည္အခ်ိဳ ့က စာဖတ္ ကစားေနလိုု ့ပင္ရေအာင္ ဒီေဆးက စြမ္းပါသည္။ STUGERON (Cetrinzine) ေဆးျဖစ္ပါသည္။ သေဘၤာသားမ်ား အထက္ပါေဆးႏွစ္ခုု ေဆာင္ထားသင့္ပါသည္။
ေနာက္တခ်က္ ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစတြင္မူးအန္ေနလ််င္ ဆရာကေဆးေသာက္လိုု ့မရေျပာေတာ့ ဘာလုုပ္ရမည္နည္း။ ဟုုတ္ကဲ့ သဘာဝနည္းေလးကေတာ့ မူးေနခ်ိန္ အစာအိမ္နင့္ အူသိမ္အားလံုုး လႈပ္ရွားမႈမရွိေတာ့ဘဲ ျငိမ္ေနပါေတာ့သည္။ ေလပင္မလည္ေတာ့ပါ။
ထိုုအခါ ဖရဲသီးကိုုေျချပီး သႀကား (အညိဳ) အနည္းငယ္ထဲ့ကာ (တတ္နိုုင္လ်ွင္ ေရခဲေသတၱာထဲ) မွာ တညသိပ္ သိမ္းဆည္းထားျပီး မနက္မွာ ၎အရည္ အနည္းငယ္ကိုု ေသာက္လိုုက္ပါက အခ်ိန္တိုုအတြင္း ဝမ္းမီး ေတာက္ေလာင္လာကာ စာလာျပီးမူးတာ ေျပလာတတ္ပါသည္။
သိုု႔မဟုုတ္ လက္လုုပ္အခ်ဥ္ အရည္အနည္းငယ္ ေသာက္ေပးလိုု ့လဲရပါသည္။ ေအာ္ဇီကိုုေရာက္စက အေျခခ် ေျပာင္းေရႊ ့လာသူအားလံုုး (MIGRANT = ကူးလာသူ အားလံုုး) အဂၤလိပ္စာ သင္တန္းမတက္မေနရ ေျခာက္လ (နာရီ- ၅၂၀-နာရီ) မတက္မေန တက္ရပါသည္။ သင္တန္းမွာ တရုုတ္မတဦးနင့္ ကိုုးရီးယားမတစ္ဦး ကိုုယ္ဝန္ရွိစ မူးေနပါသည္။ က်ေနာ္က ဖရဲသီးနည္း (အလင္ေဖါက္နည္း) ေပးလိုုက္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းအမူးေျပကာ စားနိုုင္ေသာက္နိုုင္ျဖစ္ကာ ဆရာမေတြကိုု ေျပာျပပါသည္။ ဆရာမ (ဘိုုမေတြက) အာရွဆိုုရင္ အထင္ေသးတတ္တာကလဲ ေရာဂါတခုု။ အဲဒီေတာ့မွ နည္းနည္း အထင္မေသးေတာ့ပါ။
တခါ အမူးေျပေတာ့မည္ဆိုုလွ်င္ ပထမဦးဆံုုး ေလလည္တာက စတာပါဘဲ။ ဝမ္းဗိုုက္ခြဲစိပ္ထားတဲ့လူနာကိုု ဒါဏ္ရာသက္သာျပီလားကိုု ဆရာဝန္က ေလလည္ျပီးလားေမးေနသလိုု ေခါင္းမူးသူကိုု ေမးဖိုု ့လိုုပါသည္။
ေလလည္ျပီဆိုုရင္ အမူးေပ်ာက္ပါေတာ့မည္ ။
တဆက္ထည္း ဖရဲသီးေဖ်ာ္ရည္ (အလင္ေဖါက္ထားတာ)နဲ ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ လူေတြ အခုုေခတ္ အဝလြန္ေရာဂါ အေႀကာင္းေျပာလိုုပါသည္။ အခုုေခတ္ ေဖ်ာ္ရည္ေတြ အေသာက္မ်ားသူမ်ား အဝလြန္လာတတ္တာကိုု လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာေနႀကပါျပီ။
ကမၻာ့ပညာရွင္ေတြက ေဖ်ာ္ရည္ထဲ့မွာ သႀကားဓါတ္မ်ားမ်ားထဲ့ ထားလိုု ့ ကယ္လိုုရီ မ်ားလိုု႔ဟုု ေထာက္ျပႀကပါသည္။ ကယ္လိုုရီမ်ားတာက လဲ အေႀကာင္းတရပ္ပါ။ ထိုုထက္ပိုုသည့္ အေႀကာင္းရင္းႀကီးတခုုကိုု ထဲ့မစဥ္းစားထားႀကပါဘူး။
အထက္က ေျပာခဲ့ေသာ ဖရဲသီးေဖ်ာ္ရည္ ကိုုျပန္ေျပာျပပါမည္။ လူတိုုင္းစမ္းႀကည့္ႀကပါ။ ဖရဲသီးကိုု ေျချပီး ခြက္ႏွစ္ခုုတြင္ ခြဲထဲ့လိုုက္ပါ။ တစ္ခြက္ကိုု သႀကားမထဲ့ဘဲ တစ္ခြက္ကိုုသာ သႀကားအနည္းငယ္သာထဲ့ပါ။ သႀကားထဲ့ေသာခြက္က အလင္ပိုုေပါက္ပါသည္။ ခြက္နစ္ခုုစလံုုးကိုု ေရခဲေသတၱာထဲ အတူတူထားလိုုက္ပါ။
ေနာက္တေန ့မနက္မွာ အစားမစားမွီ ပထမ (သႀကားမပါ )ေသာခြက္ကိုု ပထမ ေသာက္ႀကည့္ပါ။ ေတာ္ေတာ္ေလး စာလာတာ သတိထားမိပါမည္ ။ ဒုုတိယခြက္ (သႀကားထဲ့ထားေသာ) ကိုုေသာက္လိုုက္လ်ွင္ ဝမ္းမီးေတာက္သည္မွာ မစားဘဲ မေနနိုုင္ေအာင္အထိ ျဖစ္လာပါမည္။
ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ ယခုုေခတ္ေဖ်ာ္ရည္ေတြမွာ သႀကားႏွင့္ ေဖ်ာ္ရည္ထဲက အသီးအႏွစ္ေတြ ေတြ႔ေတာ့ အလင္ေဖါက္ထားသလိုုျဖစ္ျပီး ဝမ္းမီးေတာက္တာ ေဖ်ာ္ရည္ေသာက္သူေတြ အစာလဲေက်လြယ္ မႀကာခဏလဲ စာလာႀကျပီး အစားလြန္ျပီး အလင္ဓါတ္နဲ႔ အစာေျခအားကလဲေကာင္းေတာ့ ဝလာေစတာ ပါဘဲ။ အစာေျခအားကလဲေကာင္း ေဖ်ာ္ရည္ထဲက သႀကားဓါတ္ကလဲမ်ားေတာ့ ဝလာႀကတာပါဘဲ။ အစာေျခအားကလဲေကာင္း စားတာကလဲပိုုစားလာေတာ့ ဘာေျပာေကာင္းမလဲေပါ့။
သတိေလး ထားတတ္ဖိုု ့မ်ွေဝလိုုက္တာပါ။
ေရးတာလဲ ေခါင္မူးစာတမ္းကေန အဝလြန္တဲ့ အေႀကာင္းကိုုပါ ဆက္သြားပါသည္။
အားလံုုးက်န္းမာျပီး အမူးေဝဒနာကိုု သေဘာတရားကအစသိျမင္ျပီး ကာကြယ္နိုုင္ႀကပါေစ။ ကုုသနိင္ႀကပါေစ။
ေခါင္းမူးေဝဒနာကိုု သက္ဆိုုင္ရာအထူးကုု ဆရာဝန္ႀကီးေတြ ေဟာေျပာပိုု့ခ်ထားတာ မ်ားစြာရွိျပီးျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားစုုမွာ ေခါင္းမူးတာကိုု ေဆးေသာက္ျခင္းျဖင့္ ကုုသေျဖရွင္းျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေခါင္းမူးတာအတြက္ တိုု္က္ေကၽြးရသာေဆးအမ်ားစုုမွာ မထိေရာက္တာက တစ္ေႀကာင္း ထိုုးေဆးေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြအႏၱရာယ္က မေသးလွတာတစ္ေႀကာင္း က်ေနာ္နည္းက ေခါင္းမူးတာကိုု လြယ္လြယ္ ကုုသနိုုင္တာတစ္ေႀကာင္း ကိုုယ္တိုုင္လဲ ေခါင္းမူးေဝဒနာရွင္တဦးလဲျဖစ္ အလူးအလဲ မူးတတ္တာေႀကာင့္ က်ေနာ့္ ကုုသနည္းကလည္း ေဆးေလာကမွာ (ေဆးကုုသေရး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားမွာ) မပါတာတစ္ေႀကာင္းမိုု ့ ေရးသားျပီး မွ်ေဝလိုုက္ပါသည္။
ပထမဦးဆံုုး (တိုုက္ခိုု္က္တာ မဟုုတ္ပါ) ၂ဝဝဝ-ခုုလြန္ႏွစ္ တႏွစ္မွာ က်ေနာ္ေထာင္က လႊတ္ခါစက ျမန္မာနိုုင္ငံ ဂ်ီပီဆရာဝန္မ်ား ညီလာခံမွာ ဒီေခါင္းမူး ေဝဒနာစာတမ္းဖတ္ဖိုု ့တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီညီလာခံ ေကာ္မတီက ဝမ္းသားအားရ (အားရ) လက္ခံခဲ့ပါတယ္။
ဝမ္းသာအားရ ဟုု သံုုးရသည္ကလဲ ကိုုယ္ပိုုင္ေဆးခန္းေတြက စာတမ္းတင္ထားတာ ကနည္းေနလိုု ့ က်ေနာ့္စာတမ္း လာတင္ေတာ့ စာတမ္းကိုုဖတ္ႀကည့္ေတာ့ အေႀကာင္းအရာကလဲ အသစ္အဆန္း။ က်ေနာ့္ကိုုလဲ ေထာင္ထြက္မွန္းလဲမသိႀကဘူး။ စာတမ္းအသစ္ဆိုုေတာ့ ဝမ္းသာအားရေပါ့။ စာတမ္းဖတ္ရန္ ေတာ္ေတာ္တန္တန္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ ဖတ္ႀကားရန္ မလြယ္ပါ။ ေမးလာမည့္ ေမးခြန္းေတြကိုု ေႀကာက္ႀကရပါသည္။
ညီလာခံစခါနီးရက္တြင္ေတာ့ က်ေနာ္ရဲ ့စာတမ္းကိုုဖတ္ခြင့္ ပယ္ခံလိုုက္ရပါတယ္။ ဘာေႀကာင့္ဆိုုတာ ထမင္းစားသူမွန္လ်ွင္ သေဘာေပါက္ႀကပါသည္။
ဒီေတာ့ စာတမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ စာတမ္းတခုု ကိုု ဆရာဝန္တစ္ဦးမွ ဖတ္လာခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ထျပီး အခ်ိဳမႈန္႔ စားသူအခ်ိဳ ့တြင္ ေခါင္းမူးတတ္ေႀကာင္းကိုု တင္ျပပါသည္။ သက္ဆိုုင္ရာအထူးကုု (ပါေမာကၡပညာရွင္)မွ အခ်ိဳမႈန္ ့ေႀကာင့္ ေခါင္းကိုုက္တတ္တာဘဲ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေခါင္းမူးတယ္ဆိုုတာ မရွိဘူး။
သူ ့စကားကလဲ တံုုးတိတိ ယတိျပတ္။ က်ေနာ္က ဆက္လက္ျပီး က်ေနာ့္ အေတြ ့အႀကံဳေတြကိုု တင္ျပေတာ့ ပါေမာကၡႀကီးက (က်ေနာ့္ထက္အတန္း- ၄-တန္းငယ္ပါသည္ )က There is no such things in literature.. ေျပာပါသည္။ က်ေနာ္က ထပ္မံတင္ျပေတာ့ I have told you...there is no such things in literature ေျပာလာေတာ့ က်ေနာ္ကလဲ မထူးဖူးဆိုုျပီး .....Is your literature coming down from heaven ....like Bible or like Koran.??? ...or your literature were complied by human scientists , doing researches on animals and human beings like me.. ခ်ပါေတာ့သည္။
ဒီေတာ့ ပါေမာကၡႀကီးႏွစ္ဦးက (တစ္ဦးက လက္ဆြဲျပီး) ထိုုပါေမာကၡကိုု ထိုုင္ခိုုင္းပါေတာ့သည္။ ထိုုပါေမာကၡႀကီးႏွစ္ဦးက က်ေနာ့္ ဆရာေတာ္ ဖူးသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ သေဘာကေတာ့ ဒီဆရာဝန္နဲ ့ သြားမျငင္းနဲ ့ သေဘာျဖစ္ပါမည္။ ထိုုပါေမာကၡႀကီးနစ္ဦးက ညီလာခံမစတင္မွီ ယခုုဂ်ာနယ္မွာ ထင္ေပၚေနေသာ ဆရာဝန္မႀကိးတစ္ဦးကိုုလႊတ္ျပီး က်ေနာ္ကိုုေခၚခိုုင္းပါသည္။ ျပီး သူတိုု ့စာတမ္းမ်ားဖတ္ႀကပါမည္။ သူတိုု ့စာတမ္းဖတ္အျပီး-ေမးခြန္းဖိတ္ေခၚလ်ွင္ က်ေနာ္က ေမးခြန္းမေမးရန္ ေခၚေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ မင္းက ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ေမးတတ္တာ ငါတိုု ့ တခါတေလ ေျဖရန္အသင့္ မရွိျဖစ္တတ္လိုု ့ဟုု ေခၚေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
နာမည္ေတြကိုုေတာ့ ေဖၚျပရန္မသင့္ပါ။
ဒီေတာ့ ယခုုေခတ္တြင္ ေခါင္းမူးတတ္သူ ေတာ္ေတာ္ေလးမ်ား ႀကပါသည္။ ေနမေကာင္းလ်ွင္ ေခါင္းမူးေဝဒနာက ႏွဴရာဝဲစြဲ လဲရာသူခိုုးေထာင္း အဆစ္အေနနဲ႔ ဝင္ႏိွပ္စက္တတ္ပါသည္။ ယခုုတေလာ နယ္ထြက္ရာမွာ ကားစီးရေတာ့ လမ္းမွာ (ကားေပၚတြင္ မူးအန္ေနသူေတြ) ေခါက္တိုုင္း ၾကံဳဆံုုေနရပါသည္။ ႀကံဳရသည္မွ မူးအန္သူ ၂- ဦး ၃-ဦးမကပါ။ ေလလံုု အဲယားကြန္းကားနဲ႔ ဆိုုလ်ွင္ တစ္ကားလံုုး အနံ ့ဆိုုးေတြ ခံႀကရပါေတာ့သည္။
မူးေနသူချမွာလဲ မ်က္ႏွာမွာေသြးစုုပ္ျပီး ေဖ်ာ့ေတာ့ေတာ့။ ဒီေတာ့ က်ေနာ့္ ကုုသခ်က္ကိုု အားလံုုးသိရေအာင္ ေရးဘဲေနလိုု ့မျဖစ္ေတာ့လိုု ့ေရးလိုုက္ရပါသည္။ အထက္က ျပင္ပေဆးကုု ဆရာဝန္မ်ား ညီလာခံမွာလိုု (ဒီလိုု ေပါက္တတ္ကရေတြ ေဆးပညာသင္ရီုုးထဲမွာ မရွိဘူးေျပာလိုုတဲ ့ ဆရာဝန္ေတြရွိခဲ့မည္ဆိုုလ်ွင္) သုုေသသနသေဘာ စမ္းသပ္ႀကည့္ျပီးမွ ပိုုေကာင္းေသာ ပိုုထိေရာက္ေသာ ကုုသနည္းမ်ား တိုုင္ျပည္တြင္ အလြန္လိုုအပ္ေနလိုု႔ ဝမ္းသားစြာ ႀကိဳဆိုုေနပါမည္ျဖစ္ေႀကာင္း စကားပါးထားလိုုပါသည္။ ရွိႀကလွ်င္လည္း တိုုင္းျပည္သိေအာင္ တင္ျပႀကဖိုု ့လည္း အထူးပန္ႀကားလိုုပါသည္။ ေဆးနည္းအသစ္ေတြ မရွိေသးလိုု ့ က်ေနာ္က အထူးကုုဆရာဝန္ မဟုုတ္ဘဲေရးေနရတာကိုုလဲ နားလည္ေပးႀကဖိုု႔။
ျဖစ္နိုုင္လ်ွင္ လမ္းခရီးတြင္ မူးအန္တတ္သူေတြ မည္မ်ွ မ်ားေနေႀကာင္းကိုု ဘတ္စ္ကားမ်ား အေဝးေျပးယာဥ္ေမာင္း ယာဥ္လိုုက္မ်ားကိုု ေမးႀကည့္နိုုင္ပါသည္။ သုုေသသန ျပဳသင့္ပါသည္။ ကားဂိ္တ္ေတြမွာ ေခါင္းမူးေျပေဆး အဝါလံုုးေဆးေလးမ်ား (Dramamine) ေရာင္းခ်ေနမႈကလဲ သက္ေသခံေနပါသည္။ ဒီေခါင္းမူးတာထက္ပိုု အေရးႀကီးတာကေတာ့ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစ အမ်ိဳးသမိးမ်ားတြင္ ျပင္းထန္ေသာ ေခါင္းမူးေဝဒနာ ခံစားရမႈျဖစ္ပါသည္။ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစ သေႏၶသားေလာင္းေလး သေႏၶတည္စအခ်ိန္ (ပထမသံုုးလ- First Trimester) တြင္ ျဖစ္နိုုင္လ်ွင္ မည္သည့္ေဆးမွ မေပးသင့္ပါ။
သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ အေတြ႔အႀကံဳတြင္ ထိုုကာလ ေခါင္းမူးေသာ မိခင္ေလာင္း အခ်ိဳ႕ကိုု ဆရာဝန္အခ်ိဳ႕နဲ႕ ရမ္းကုု ေတြက အမူးေပ်ာက္ေဆးေတြ လႈိင္လႈိင္ႀကီး ေပးတတ္ႀကပါသည္။ ေပးလိုုက္သူတိုုင္းမွာ ဆိုုးက်ိဳးဒါဏ္ မသ့င္ေပမယ့္ အခ်ိဳ ့တြင္ သေႏၶသား ဦးေဏွာက္ကိုု ဆိုုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား က်ေနာ့္ေတြ ့ႀကံဳခဲ့တာေတြ လက္ေတြ ့ရွိေနပါသည္။
ထိုုသိုု ့အမူးေျပေဆးေပး ခံလိုုက္ရသူ မိခင္တဦး၏ ကေလးသည္ AUTISM လကၡဏာမ်ား ခံစားရပါေတာ့သည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ ကိုု သႀကၤန္အႀကိဳေန ့ ဧျပီ- ၁၃ ရက္ေန႔ဟုု သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ကိုု ဘာေႀကာင့္ျဖစ္သည္ဟုု ပညာရွင္မ်ား အခိုုင္အမာ မသိရွိနိုုင္ႀကေသးပါ။ သို႔ေသာ္ ေအာ္တစ္ဇင္ ျဖစ္ရသူ၏ မိခင္ အခ်ိဳ ့ကိုုေမးႀကည့္ရာတြင္ အမ်ားစုုမွာ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္စတြင္ ေခါင္းမူးတတ္ႀက ေဆးေသာက္မိႀကသူေတြ ပါေနပါသည္။ ေအာ္တစ္ဇင္ ပညာရွင္တိုု႔ဆိုု ပိုုမိုုသိႀကပါမည္။ မိမိကေလး ေအာ္တစ္ဇင္ျဖစ္လ်ွင္ မိဘေတြမွာ ရင္က်ိဳးႀကရေတာ့၏ ။ ၎လကၡဏာမွာလည္း ကေလး အသက္ - ၂ - နစ္ေက်ာ္မွ သတိထား မိလာတတ္ႀကပါသည္။
အလြယ္ေျပာရလွ်င္ေတာ့ အသိဥာဏ္နိမ္က်တဲ့ ကေလးဟုု ေျပာရမည္ပင္။ ထိုုကေလးမ်ားသည္လည္း အရသာမႈန္ ့ပါေသအစားကိုုမွ ခံုုမင္တတ္ႀကပါသည္။ သူတို႔နဲ႔ လံုုးဝမတဲ့ပါ။ ထိုုအစားမ်ားစားေလ ပိုုဆိုုးေလျဖစ္ပါမည္။ အဓိကေျပာလိုုသည္က ေခါင္းမူးတယ္ဆိုုတာ ေဝဒနာေလးပါလိုု႔ ေပါ့ေပါ့သေဘာမထားမိရန္နဲ႔ အေရးႀကီး ေဝဒနာအျဖစ္ သေဘာပိုုက္ရန္ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ရိုုးရိုုးမူးတယ္ဘဲထားပါ။ လမ္းခရီးသြားေနခ်ိန္မူးပါျပီ တဲ့ အခ်ိဳ ့ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြက ခရီးစဥ္ေျပာင္းလိုု႔ မရတဲ့ လက္မွတ္ကိုုင္ထားသူဆိုု ဒုုကၡလွလွႀကီး ေရာက္ပါျပီ။
ဒီေတာ့ ေခါင္းမူးတာဟာ ေပါ့ေသးေသး ေဝဒနာမဟုုတ္ပါ။ အေလးထားရမည့္ ေဝဒနာျဖစ္ပါသည္။
ေခါင္းမူးတာအေႀကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွာ ေခါင္းမူးရျခင္း၏ အေႀကာင္းရင္းကိုု တင္ျပလိုုပါသည္။ နားအတြင္းပိုုင္းရွိ Middle earရွိ cochlear & vestibular တြင္း ခရီးသြားစဥ္တြင္... ဥပမာလႈိင္းလႈပ္လ်ွင္ ထိုုအပိုုင္းေလးတြင္ အရည္မ်ား တင္းေဖါင္းလာလိုု ့ မူးတဲ့ေဝဒနာ ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုုသိုု႔အမ်ားစုု မလာေအာင္ တင္မလာေအာင္ ဖိအားမ်ားမလာေအာင္ လုုပ္ေဆာင္ေပးနိုုင္လ်ွင္ အမူးေဝဒနာ ေပၚလာမည္မဟုုတ္ပါ။ မူးျပီဆိုုလွ်င္လည္း ထိုုတင္းေနေသာ အရည္မ်ားကိုု အျမန္ဆံုုး ေလ်ွာ့ခ်နိုုင္လ်ွင္ ေဝဒနာလွ်င္ျမန္စြာ သက္သာလာပါမည္။ မ်က္ေစ့ထဲမွာသာ ပံုုေဖၚႀကည့္လိုု္က္ပါ။ ရွင္းပါသည္။
တခါ နားအတြင္းပိုုင္းကိုု ေဖါေယာင္ေစနိုုင္ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကိုု ျပန္စဥ္းစားႀကည့္လိုုက္ပါ။ ထိပ္ဆံုုးက အခ်ိဳမႈန္႔ပါ။ အခ်ိဳမႈန္႔က လူ၏တစ္သ်ဴးေတြကိုု ေဖါင္းတင္းေစေႀကာင္း အခ်ိဳမႈန္ ့အႏၱရာယ္သတိေပးစာတမ္းေတြမွာ အတိအက်ေရးထားပါသည္။ ဒီေတာ့ မူးတတ္သူေတြ အခ်ိဳမႈန္ ့ေရွာင္ႀကပါ။
မမူးတတ္သူေတြေကာ မေရွာင့္သင့္ဘူးလား။ ၂၀၁၂- နစ္က ၾသစေတးလ်ွနိုုင္ငံ ကြင္းလန္ျပည္နယ္ Australia ..Queensland ျပည္နယ္မွ အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းက ေတာ္လွန္ေသာ အစီအစဥ္တခုု စတင္လိုုက္ရာ ကေန ့ ကမၻာေက်ာ္ေနပါျပီ ။ အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးေတြမွာ ကေလးေတြမွာ ADHD (Attention Deficit Hyperactive Disorder) ဆိုုေသာ ကေလးေတြမွာ အာရံုုစူးစိုုက္မႈနည္းျပီး လြန္ကဲစြာေဆာ့ ကစားတတ္မႈ လကၡဏာစုုမွာ အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးမ်ားတြင္ အလြန္ေခါင္းေလးေနရေသာ လူမႈေရးျပသနာႀကီး ျဖစ္ေနပါသည္။ ဒိီလိုု ေျမာက္ရႈံးလကၡဏာစုု အတြက္ ကေလးေတြကိုု ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နင့္ စိတၱဇေဆးဝါးေတြ ေကၽြးေနႀကရပါေတာ့သည္။
၎ကြင္းလန္ေက်ာင္းက ၎ေက်ာင္းတြင္ပညာသင္ေနေသာ ၎ADHD ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းမွာ အပ္ထားသူ မိသားစုုအားလံုုးကိုု (တစ္ေက်ာင္းလံုုး) ျပင္ပအစားအေသာက္မ်ား ေကၽြးေမြးျခင္းကိုု (လံုုးဝ) ရပ္တန္ ့ေစျပီး ေက်ာင္းမွာ စာဖိုုးမႈးေကာင္းမ်ား ငွားရမ္းကာ ကေလးေတြ အိမ္မွာစားရန္ မုုန္ ့ကိုုပင္ေက်ာင္းမွ ဝယ္ေစသည္အထိ ၾကပ္မတ္လိုုက္ပါသည္ ။ အခ်ိဳအတြက္ သႀကားကိုုပင္ မသံုုးဘဲ ပ်ားရည္ကိုုသံုုးေစပါသည္။ သႀကားမွာ ဓါတုုအေရာင္ခၽြတ္ေဆး ပါေနလိုု ့ျဖစ္ပါသည္..။
ထူးျခားမႈကလဲ ႏွစ္လ - အတြင္းမွာပင္ ၎ေမ်ာက္ရံႈးေလးေတြဟာ သူတိုု ့ကိုုတိုုက္ေကၽြးေနရသည့္ စိတၱဇေဆးမ်ားကိုု ျဖတ္ေတာက္လိုုက္နိုုင္ကာ ဂဏွာျငိမ္လာျပီး ေက်ာင္းစာမ်ားကိုု စိတ္ဝင္စားလာ စာသင္လိုု ့ရလာပါေတာ့သည္။ အခုုေတာ့ တျခားေက်ာင္းေတြကပါ လိုုက္လုုပ္လာေနႀကပါျပီ။
ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ က်ေနာ္တိုု ့ျမန္မာနိုုင္ငံမွာ အခုု လြတ္လပ္ခြင့္နင့္အတူ အသင့္စားမုုန္ ့ေတြကိုု (JUNK FOODS) ကေလးေတြ အလြန္အမင္း စားေသာက္ေနႀကသည္မွာ သည္မုုန္ ့ေတြထဲမွာပါတဲ့ ဓါတုုပစၥည္းေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြကိုု က်ေနာ္တိုု ့ ျမန္မာကေလးငယ္ေတြ မႀကာခင္ ၾကံဳႀကရပါေတာ့မည္မိုု ့သတိထားႀကဖိုု ့သတိေပးလိုုပါတယ္။ က်ေနာ္တိုု ့ကေလးေတြ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ စိတၱဇေဆးေတြ တိုုက္တာမခံႀကရေအာင္သတိေပးလိုုတာပါ။
အခ်ိဳမႈန္ ့ထက္ပင္ အႏၱရာယ္မရွိ ယူဆထားရတဲ့ တျခားအစားအေသာက္ ဓါတုုေတြရဲ ့ဆိုုးက်ိဳးေတြကိုု အေနာက္နိုုင္ငံႀကီးေတြ ႀကံဳေတြ ့ထားရျပိီးတာကိုု က်ေနာ္တိုု ့ဆီက ဆရာဝန္ႀကီးေတြက ျပည္သူေတြ သိရွိေအာင္ အခ်ိန္ရွိသမ်ွေဆးကုု ေငြရွာေနႀကတာေလးေတြ ေလ်ွာ့ျပီး ျပည္သူေတြ ကိုုအသိပညာမ်ား တိုုးျဖန္ ့ႀကပါရန္လည္း ပန္ႀကားလိုုပါသည္။ က်ေနာ္တိုု ့ျပည္သူေတြမွာ က်န္းမာေရး အသိမ်ား အေတာ္ေလးနိမ့္ ေနတယ္ဘဲ ေျပာလိုုပါသည္။ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ား အမ်ိဳးသားေရး အသိႀကီးႀကီးထားျပီး အသိပညာေပးႀကရန္ အထူးပန္ႀကားလိုုက္ပါသည္။
မိဘမ်ားလဲ မိမိတိုု ့ကေလးေတြကိုု စတၱိဇေဆးအေကၽြးခံရတဲ့ အဆင့္အထိ အျဖစ္မခံမိႀကရန္အထူး အေလးထားႀကပါရန္။
အခုုေခါင္းမူးတာ ဘက္ကိုုျပန္လွဲ ့ရလွ်င္ ေခါင္းမူးလာလ်ွင္ ၎နားအတြင္းပိုုင္း အရည္ပိုုေတြကိုု ေလ်ွာ့ခ်ရန္ အထိေရာက္ဆံုုး နည္းလမ္းကေတာ့ ဦးေဏွာက္အရည္ပိုုေတြကိုု စုုတ္ထုုတ္ေပးနိုုင္သည့္ ေဆး (ဆီးေဆး) ပင္ျဖစ္ေတာ့၏။ က်ေနာ္ေထာင္က လႊတ္စ တရက္တြင္ တိုုင္းတရားသူႀကီးတဦး (အမ်ိဳးသမီး)သည္ မႀကာခဏ တာဝန္ျဖင့္ မႏၱေလးသိုု ့ သြားရပါသည္။ တာဝန္အရ ေလယာဥ္ျဖင့္သာ သြားခြင့္ရွိပါသည္။ မူးတတ္သည္ကလဲ လြန္လြန္ကဲကဲ။ သူမ၏အမကလဲ အထူးကုုဆရာဝန္ႀကီး။
တရက္ က်ေနာ့္ကိုု တိုုင္ပင္လာ၏ ။ ကိုုလႈ္ိင္ျမင့္ ေလယာဥ္စီးရင္ မူးတာ မျဖစ္ေအာင္ကုုေပးပါေပါ့။ က်ေနာ္က DIAMOX (Acetazolamide) ကိုုတဝက္-ေသာက္ခိုုင္းပါသည္။ ဆီးေဆးဆိုုေတာ့ ဆီးသြားမ်ားပါသည္။ ဒီေတာ့ နားအတြင္းက Cochlear ေလးေတြ အရည္မတင္းနိုုင္ေတာ့ လမ္းခရီးမွာ မအန္ေတာ့သည့္အျပင္ မူးပင္မမူးေတာ့ပါ။ ေလယာဥ္ အမႈထမ္းေတြကလည္း အံ့ႀသယူႀကပါ့။ တရက္သူတိုု႔က ေရွးသူေဌးေတြဆိုုေတာ့ မႀကာခန အလႈဒါနျပဳတတ္ေတာ့ ဆြမ္းေကၽြးမွာ သူတိုု ့မိတ္ေဆြ အထူးကုုဆရာဝန္ႀကီးေတြက က်ေနာ့္ကိုု ဒီနည္းဘယ္စာအုုပ္မွာဖတ္လိုု ့ေတြ ့ရွိတာလဲေမးႀကပါသည္။ က်ေနာ္ဘာေႀကာင့္မူးရတာ ျပန္ေမးေတာ့ အဲဒီလိုု Cochlear မတင္းေအာင္ တင္းေနတာေလ်ွာ့ေအာင္ အထိေရာက္ဆံုုး အျမန္ဆံုုးက ဒိုုင္ယာေမာက္ (ဆီးေဆး) ဆိုုတာ ေျဖလိုုက္ပါသည္။
ေနာက္ေဆးတခုုကေတာ့ ဦးေဏွာက္ေသြးေၾကာ အားေဆးျဖစ္ပါသည္။ ဦးေဏွာက္ကိုု ေသြးေလ အားေကာင္းေစေတာ့ နားအတြင္းပိုုင္း အရည္စုုေနမႈကိုု အကာအကြယ္ျပဳေစေသာ ေဆးျဖစ္ပါသည္။ ပင္လယ္ျပင္မွာ မုုန္တိုုင္းမိတဲ့အခ်ိန္ သေဘၤာသားေတြပင္ မူးအန္ေနခ်ိန္မွာ ခရီးသည္အခ်ိဳ ့က စာဖတ္ ကစားေနလိုု ့ပင္ရေအာင္ ဒီေဆးက စြမ္းပါသည္။ STUGERON (Cetrinzine) ေဆးျဖစ္ပါသည္။ သေဘၤာသားမ်ား အထက္ပါေဆးႏွစ္ခုု ေဆာင္ထားသင့္ပါသည္။
ေနာက္တခ်က္ ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ ကိုုယ္ဝန္ေဆာင္ခါစတြင္မူးအန္ေနလ််င္ ဆရာကေဆးေသာက္လိုု ့မရေျပာေတာ့ ဘာလုုပ္ရမည္နည္း။ ဟုုတ္ကဲ့ သဘာဝနည္းေလးကေတာ့ မူးေနခ်ိန္ အစာအိမ္နင့္ အူသိမ္အားလံုုး လႈပ္ရွားမႈမရွိေတာ့ဘဲ ျငိမ္ေနပါေတာ့သည္။ ေလပင္မလည္ေတာ့ပါ။
ထိုုအခါ ဖရဲသီးကိုုေျချပီး သႀကား (အညိဳ) အနည္းငယ္ထဲ့ကာ (တတ္နိုုင္လ်ွင္ ေရခဲေသတၱာထဲ) မွာ တညသိပ္ သိမ္းဆည္းထားျပီး မနက္မွာ ၎အရည္ အနည္းငယ္ကိုု ေသာက္လိုုက္ပါက အခ်ိန္တိုုအတြင္း ဝမ္းမီး ေတာက္ေလာင္လာကာ စာလာျပီးမူးတာ ေျပလာတတ္ပါသည္။
သိုု႔မဟုုတ္ လက္လုုပ္အခ်ဥ္ အရည္အနည္းငယ္ ေသာက္ေပးလိုု ့လဲရပါသည္။ ေအာ္ဇီကိုုေရာက္စက အေျခခ် ေျပာင္းေရႊ ့လာသူအားလံုုး (MIGRANT = ကူးလာသူ အားလံုုး) အဂၤလိပ္စာ သင္တန္းမတက္မေနရ ေျခာက္လ (နာရီ- ၅၂၀-နာရီ) မတက္မေန တက္ရပါသည္။ သင္တန္းမွာ တရုုတ္မတဦးနင့္ ကိုုးရီးယားမတစ္ဦး ကိုုယ္ဝန္ရွိစ မူးေနပါသည္။ က်ေနာ္က ဖရဲသီးနည္း (အလင္ေဖါက္နည္း) ေပးလိုုက္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းအမူးေျပကာ စားနိုုင္ေသာက္နိုုင္ျဖစ္ကာ ဆရာမေတြကိုု ေျပာျပပါသည္။ ဆရာမ (ဘိုုမေတြက) အာရွဆိုုရင္ အထင္ေသးတတ္တာကလဲ ေရာဂါတခုု။ အဲဒီေတာ့မွ နည္းနည္း အထင္မေသးေတာ့ပါ။
တခါ အမူးေျပေတာ့မည္ဆိုုလွ်င္ ပထမဦးဆံုုး ေလလည္တာက စတာပါဘဲ။ ဝမ္းဗိုုက္ခြဲစိပ္ထားတဲ့လူနာကိုု ဒါဏ္ရာသက္သာျပီလားကိုု ဆရာဝန္က ေလလည္ျပီးလားေမးေနသလိုု ေခါင္းမူးသူကိုု ေမးဖိုု ့လိုုပါသည္။
ေလလည္ျပီဆိုုရင္ အမူးေပ်ာက္ပါေတာ့မည္ ။
တဆက္ထည္း ဖရဲသီးေဖ်ာ္ရည္ (အလင္ေဖါက္ထားတာ)နဲ ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ လူေတြ အခုုေခတ္ အဝလြန္ေရာဂါ အေႀကာင္းေျပာလိုုပါသည္။ အခုုေခတ္ ေဖ်ာ္ရည္ေတြ အေသာက္မ်ားသူမ်ား အဝလြန္လာတတ္တာကိုု လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာေနႀကပါျပီ။
ကမၻာ့ပညာရွင္ေတြက ေဖ်ာ္ရည္ထဲ့မွာ သႀကားဓါတ္မ်ားမ်ားထဲ့ ထားလိုု ့ ကယ္လိုုရီ မ်ားလိုု႔ဟုု ေထာက္ျပႀကပါသည္။ ကယ္လိုုရီမ်ားတာက လဲ အေႀကာင္းတရပ္ပါ။ ထိုုထက္ပိုုသည့္ အေႀကာင္းရင္းႀကီးတခုုကိုု ထဲ့မစဥ္းစားထားႀကပါဘူး။
အထက္က ေျပာခဲ့ေသာ ဖရဲသီးေဖ်ာ္ရည္ ကိုုျပန္ေျပာျပပါမည္။ လူတိုုင္းစမ္းႀကည့္ႀကပါ။ ဖရဲသီးကိုု ေျချပီး ခြက္ႏွစ္ခုုတြင္ ခြဲထဲ့လိုုက္ပါ။ တစ္ခြက္ကိုု သႀကားမထဲ့ဘဲ တစ္ခြက္ကိုုသာ သႀကားအနည္းငယ္သာထဲ့ပါ။ သႀကားထဲ့ေသာခြက္က အလင္ပိုုေပါက္ပါသည္။ ခြက္နစ္ခုုစလံုုးကိုု ေရခဲေသတၱာထဲ အတူတူထားလိုုက္ပါ။
ေနာက္တေန ့မနက္မွာ အစားမစားမွီ ပထမ (သႀကားမပါ )ေသာခြက္ကိုု ပထမ ေသာက္ႀကည့္ပါ။ ေတာ္ေတာ္ေလး စာလာတာ သတိထားမိပါမည္ ။ ဒုုတိယခြက္ (သႀကားထဲ့ထားေသာ) ကိုုေသာက္လိုုက္လ်ွင္ ဝမ္းမီးေတာက္သည္မွာ မစားဘဲ မေနနိုုင္ေအာင္အထိ ျဖစ္လာပါမည္။
ေျပာလိုုသည္ကေတာ့ ယခုုေခတ္ေဖ်ာ္ရည္ေတြမွာ သႀကားႏွင့္ ေဖ်ာ္ရည္ထဲက အသီးအႏွစ္ေတြ ေတြ႔ေတာ့ အလင္ေဖါက္ထားသလိုုျဖစ္ျပီး ဝမ္းမီးေတာက္တာ ေဖ်ာ္ရည္ေသာက္သူေတြ အစာလဲေက်လြယ္ မႀကာခဏလဲ စာလာႀကျပီး အစားလြန္ျပီး အလင္ဓါတ္နဲ႔ အစာေျခအားကလဲေကာင္းေတာ့ ဝလာေစတာ ပါဘဲ။ အစာေျခအားကလဲေကာင္း ေဖ်ာ္ရည္ထဲက သႀကားဓါတ္ကလဲမ်ားေတာ့ ဝလာႀကတာပါဘဲ။ အစာေျခအားကလဲေကာင္း စားတာကလဲပိုုစားလာေတာ့ ဘာေျပာေကာင္းမလဲေပါ့။
သတိေလး ထားတတ္ဖိုု ့မ်ွေဝလိုုက္တာပါ။
ေရးတာလဲ ေခါင္မူးစာတမ္းကေန အဝလြန္တဲ့ အေႀကာင္းကိုုပါ ဆက္သြားပါသည္။
အားလံုုးက်န္းမာျပီး အမူးေဝဒနာကိုု သေဘာတရားကအစသိျမင္ျပီး ကာကြယ္နိုုင္ႀကပါေစ။ ကုုသနိင္ႀကပါေစ။
ေလးစားစြာျဖင့္
လႈိင္ျမင့္
လႈိင္ျမင့္